Change tip: omgaan met weerstand
Omgaan met weerstand is misschien wel een van de lastige elementen van verandering. En wordt daarom vaak vermeden. Dat het ook anders kan, leg ik uit in Change tip #2 omgaan met weerstand. Weerstand tegen organisatieverandering kan twee vormen aannemen. Mensen kunnen actief weerstand bieden, zoals een veranderingsinitiatief belachelijk maken, de schuld geven of blokkeren. Of het verzet kan passief zijn – ergens mee instemmen maar niet doorzetten, uitstellen en onwetendheid veinzen. De vraag is: hoe ga je het beste om met die weerstand?
Waarom is het moeilijk voor een organisatie om te veranderen?
Een organisatie is een complex, onderling afhankelijk systeem. Wanneer er verandering plaatsvindt in een organisatie, is de natuurlijke reactie om terug te willen gaan naar de oorspronkelijke vorm. Het vertrouwde verlaten – processen, systemen, modellen en praktijken – en het onbekende omarmen is niet makkelijk en ook niet comfortabel.
Wat wordt gezien als een bedreiging voor de status quo, manifesteert zich als actief of passief verzet.
De redenen voor verzet kunnen talrijk en gevarieerd zijn. De weerstand kan voortkomen uit bepaalde percepties over hoe de verandering iedereen zal beïnvloeden. Stel, de verkoopafdeling is van mening dat een nieuw proces of bedrijfsmodel de last onevenredig op hen zal verleggen. Gevoelens van twijfel, teleurstelling of argwaan ontstaan en ze ontkoppelen van het veranderingsproces.
De redenen voor verzet kunnen talrijk en gevarieerd zijn. De weerstand kan voortkomen uit bepaalde percepties over hoe de verandering iedereen zal beïnvloeden. Stel, de verkoopafdeling is van mening dat een nieuw proces of bedrijfsmodel de last onevenredig op hen zal verleggen. Gevoelens van twijfel, teleurstelling of argwaan ontstaan en ze ontkoppelen van het veranderingsproces.
Communicatie speelt een sleutelrol
In veel gevallen heeft slechte communicatie over veranderingen een groot aandeel in weerstand. Tenzij leiderschap de veranderingsvisie, strategie, impact en verwacht gedrag verduidelijkt, is het verkrijgen van consensus een uitdagende opgave.
Waaraan herken je weerstand?
Weestand kan zich op veel verschillende manieren voordoen. Een belangrijke vraag is dus: hoe vind je weerstand tegen verandering? Er ontstaat pushback wanneer de verandering gaande is. Let hierbij goed op of er sprake is van actieve weerstand of passief-agressief gedrag. Actieve weerstand is eenvoudiger te herkennen. Mensen spreken zich uit, laten van zich horen dat ze het niet eens zijn met bepaalde ideeën. Ondanks herhaalde verzoeken, passen mensen hun gedrag niet aan. Actieve weerstand kan zover gaan dat er coalities worden gevormd tegen een verandering.
Maar vaak uit weerstand zich op meer subtiele manieren. Mensen worden cynischer, maken meer en bottere grappen, haken af door niet meer mee te doen in discussies of overleggen. Zeggen ja in een overleg maar doen in de praktijk het tegenovergestelde.
Omgaan met weerstand tegen verandering
Het is belangrijk om te beseffen dat het niet jouw taak is om andermans weerstand weg te nemen. Het is aan iemand zelf om verandering te begrijpen en te accepteren en zo zijn of haar eigen weerstand om te zetten in eigenaarschap. Wat je wel kunt doen, is dit begrip vergemakkelijken. Door je te verdiepen in de motivatie van mensen om zich tegen verandering te verzetten.
Dit is wat je concreet kunt doen:
- Focus op impact voor iemand zelf –
- Praat niet alleen over de verandering vanuit het perspectief van het bedrijf maar richt je op de gevolgen voor iemand zelf. Ja, het moet voor iedereen duidelijk zijn waarom de verandering plaatsvindt (bijvoorbeeld: een transformatie in het bedrijfsmodel zal ons beter bestand maken tegen marktverstoringen). Maar ze verzetten zich waarschijnlijk niet tegen verandering, omdat hierdoor een ander soort organisatie ontstaat. Ze maken zich zorgen over de gevolgen voor hen op team- en / of individueel niveau.
- Besteed aandacht aan verlies –
- Heb daarom oog voor het verlies van wat was. Veranderingen zijn een voorwaartse beweging, naar iets nieuws en anders. Maar dat betekent ook dat er iets achterblijft of verdwijnt. Collega’s die uit elkaar gaan, functies die veranderen, taken die verdwijnen. Iedere verandering heeft een prijs. Benoem dat, geef mensen de kans om hun gevoelens daarover te uiten. Houd met een team bijvoorbeeld een retrospective waarin wordt teruggekeken op de tijd samen, de resultaten en de samenwerking.
- Geef ruimte om mee te doen –
- Geef iemand de kans om een bijdrage te leveren. Het is menselijk om je gezien, gehoord en begrepen te voelen. En als daar aan voldaan is, kan je vaak ook op een bijdrage rekenen van die persoon. Door na te gaan hoe je de ideeën en inzichten van mensen met weerstand in jouw verandering kunt plaatsen, des te sterker wordt vaak het resultaat.
- Communiceer veel –
- Houd town-hall meetings, team overleggen – en als je één-op-één-gesprekken nodig acht, maak er tijd voor vrij. Medewerkers praten namelijk onderling.
- Wees oprecht nieuwsgierig –
- Gebruik de verhalen achter de weerstand om de boodschap af te stemmen op de reden (en) om verandering te vermijden. Informele leiders die aanzienlijke invloed uitoefenen, kunnen de verandering steunen of tegenwerken. Hierdoor is het belangrijk is om in een vroeg stadium met hen in contact te komen. Luister geduldig naar de zorgen van mensen en stel vragen als je ze niet kunt volgen. Laat bestaande percepties over een bepaalde werknemer of team niet vertroebelen hoe je hun zorgen interpreteert.
- Pas waar nodig je plan aan –
- Er is nog een voordeel van open, transparante verandercommunicatie. Je leert over eventuele gaten in je plan of risico’s in de veranderingsstrategie of -uitvoering waar geen rekening mee is gehouden.
Door na te gaan hoe je de ideeën en inzichten van mensen met weerstand in jouw verandering kunt plaatsen, des te sterker wordt vaak het resultaat
Wees duidelijk over wat er wordt verwacht
Verandering is vaak onvermijdelijk. Door de bovenstaande stappen te volgen en oprechte interesse in mensen te tonen, help je mensen zodat ze hun weerstand om zelf te veranderen kunnen wegnemen. Wanneer ze de verandering accepteren, nemen ze ook de verantwoordelijkheid op zich om de gewenste verandering mogelijk te maken binnen de grenzen van hun rol en verantwoordelijkheden.
Benieuwd wat ik voor jou kan betekenen?
Of je nu aan het begin van een verandering staat, of er midden in zit….soms is het fijn om met iemand over dit onderwerp te kunnen sparren.
Ik geef diverse trainingen en workshops waarin deze onderwerpen aan bod komen. Neem gerust contact op voor meer informatie
Gratis e-book
Zelf aan de slag met de OKR-methode – begin vandaag jouw succesverhaal
- Implementeer effectieve doelstellingen met OKR’s: een stap-voor-stap gids
- Ontdek hoe Google en LinkedIn successen boeken met OKR’s
- Voorkom valkuilen: best practices voor succesvolle OKR-implementatie
Wellicht vind je dit ook interessant
-
Podcast over OKR’s voor Product Owners
Heb je ooit het gevoel gehad dat je team alle kanten op gaat? Dat het lastig is om écht te…
-
Weerstand bij verandering – zo kan je er mee omgaan
Het misverstand: “Verandering veroorzaakt altijd stress en weerstand” Misschien heb je het zelf wel eens gedacht of horen zeggen: “Verandering brengt alleen maar gedoe en stress met zich mee. Mensen raken erdoor van slag en het haalt de focus weg van ons dagelijkse werk.” Dit gevoel is herkenbaar en vaak goed bedoeld, omdat je wilt…
-
Van frustratie naar succesvolle organisatieverandering
Stel je dit eens voor: je hebt een briljant plan voor je organisatie. Een strategie die de groei kan versnellen, processen efficiënter maakt of een innovatieve cultuur creëert. je wilt, kortom, een succesvolle organisatieverandering. Maar zodra je begint met de uitvoering, lijkt het alsof je tegen een muur aanloopt. Medewerkers zijn sceptisch, belangrijke stakeholders missen…